Nghiên cứu

HỔ PHÁCH NHUỘN MÀU: PHƯƠNG PHÁP NHUỘM HƠI NƯỚC

HỔ PHÁCH NHUỘN MÀU: PHƯƠNG PHÁP NHUỘM HƠI NƯỚC

Hổ phách hiện nay ngày càng được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi. Không chỉ bởi vẻ đẹp mà còn mang nhiều ý nghĩa tâm linh. Để nâng cao chất lượng hổ phách thiên nhiên, con người đã sử dụng nhiều phương pháp xử lý. Một trong những phương pháp đó là nhuộm màu hổ phách bằng hơi nước.

Hổ phách "Sáp ong" là một loại hổ phách màu vàng dạng bán nguyệt, xen với những màu trắng đục, trắng sữa ánh mỡ được sử dụng nhiều tại Trung Quốc. Trong những loại hổ phách sáp ong, màu vàng mỡ gà được ưa chuộng nhất vì màu sắc tươi sáng của nó. 

Do nhu cầu thị trường lớn, trong khi lượng cung cấp từ thiên nhiên ngày càng hạn chế. Do đó, nhiều phương pháp tăng cường màu cho hổ phách sáp ong ngày càng phát triển để đạt được màu vàng mỡ gà.

Hình 1: Hai hạt ở trung tâm được xử lý bằng hơi nước. Các hạt gắn thành chuỗi có màu tự nhiên

Thay vì màu vàng trắng của hổ phách Baltic thiên nhiên, màu vàng sáng hoặc màu cam, cả hai đều khác thường. Dưới ánh sáng truyền mạnh, màu vàng của hạt tròn trong cho thấy sự phân bố lốm đốm, là bằng chứng của việc nhuộm không đều (hình 2); tuy nhiên, kiểm tra bằng kính hiển vi cho thấy bong bóng nhỏ bị bẹp do xử lý hơi nước. Hơn nữa, các sợi màu đỏ không liên quan đến các vết nứt giữa các bong bóng gần bề mặt là dấu vết của thuốc nhuộm còn lại (hình 3, bên trái).

Hình 2: Các mảng màu lốm đốm trông tối hơn cho thấy nhuộm không đều

Hình 3: Trái: Bong bóng bị ép được tạo ra bằng cách xử lý hơi nước, và các sợi màu đỏ là dấu vết có thể có của thuốc nhuộm còn lại. Phải: Vùng màu cam đậm giữa các bong bóng, không liên quan đến vết nứt, biểu thị rằng vùng màu được nhuộm.

Màu của các mẫu hình quả lê dường như đậm hơn màu vàng liên quan đến hổ phách mỡ gà (hình 4, bên phải). Màu tối hơn này hơi nhạt đi khi bề mặt được lau bằng cồn. Dưới độ phóng đại 40 ×, các bong bóng dường như có sụn màu vàng. Các khu vực giàu bong bóng tối hơn các phần có ít bong bóng hơn. Ở một số khu vực trong số các bong bóng, một vùng màu cam sẫm bất thường dường như được gây ra bởi vật chất màu còn lại (hình 3, bên phải). Tất cả những quan sát này cho thấy các mảnh hổ phách trải qua một số xử lý nhân tạo. Những viên hổ phách sáp ong này được xử lý bằng phương pháp xử lý mới, gọi là nhuộm hơi. Bọt khí được đưa từ nước màu vào cấu trúc hổ phách ở điều kiện áp suất và nhiệt độ gần với hơi nước bão hòa.

Hình 4: Trái: Hạt hổ phách màu vàng mỡ gà được xử lý bằng phương pháp nhuộm hơi nước. Phải: Màu cam đậm bất thường của các mẫu hình quả lê này được nhuộm hơi nước. 

Với sự phát triển nhanh chóng các phương pháp xử lý hổ phách có nghĩa là người tiêu dùng và phòng thí nghiệm phải thận trọng khi tiếp xúc với những hổ phách màu vàng mỡ gà này.